maandag 31 maart 2008


EINDE WINTERSLAAP, ETC.

Gisteren ontdekte ik de nieuwe website NATUURBERICHT.NL. Ik heb die ook aan de LINKS toegevoegd en eigenlijk is het net zoiets als de (fenologische) NATUURKALENDER. Er wordt aangegeven welke dieren en planten in relatie tot het weer reeds actief zijn.

Ik las daar o.a.:

- Dat er al op een 10tal plaatsen in Nederland bladeren van de Witte Paardenkastanje zijn uitgelopen.
Zie: www.natuurbericht.nl/default.asp?cat=&id=239

Op de hoek van het grasveld van het Emmaplein hier in 's-Hertogenbosch staat ook een groot exemplaar en ik zag vorige week ook al dat die hele grote, vette knoppen heeft. De bladeren zullen hier ook wel snel uit hun knoppen komen.

- Dat er alweer Egels uit hun winterslaap tevoorschijn komen.
Zie: www.natuurbericht.nl/default.asp?cat=&id=241

Dat zal met Vleermuisen ook wel het geval zijn.

Tevens (maar niet van die website) heb ik gehoord dat Padden en Kikkers ook allang weer uit hun winterslaap zijn.

An had me laatst ook al verteld dat ze gezien had dat de winterslaap van Egels en Vleermuisen door de zachte winter wat van slag was.

zondag 30 maart 2008


KEIZERSBOOM DEEL 4


Hierbij het behoorlijke verweerde gegraveerde messing bordje dat pal voor de boom staat. Op de foto amper te lezen maar als je ter plekke bent met enige moeite wel. Zonder het bordje had ik de boomsoort overigens niet herkend.

De tekst luidt:

PAULOWNIA TOMENTOSA 1984


TER GELEGENHEID VAN HET 90JARIG BESTAAN VAN DE AFDELING 'S-HERTOGENBOSCH VAN DE KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ TUINBOUW EN PLANTKUNDE / GROEI EN BLOEI

1984 zal dus het jaar zijn dat ie geplant is maar onbekend is natuurlijk hoe oud en groot ie toen was want ik neem niet aan dat ie ter plekke gezaaid is.

Over de snelheid waarmee ie groeit kom ik nogal tegenstrijdige info tegen. Er wordt gezegd dat ie na zaaien al na 2 jaar zo'n 6 meter kan zijn maar daar geloof ik niks van afgaande op dit exemplaar. Elders lees ik dat ie in 10 jaar 9 meter kan zijn, maar of dat indictaties zijn voor in het natuurlijk biotoop van de boom of betrekking heeft op ons klimaat is me niet bekend, maar beide lijken me sterk overdreven, want dit exemplaar is dus zowat 25 jaar oud en zou dan vele malen hoger moeten zijn, want zeg nou zelf: kijk maar naar de vorige foto.

Tegen de tijd dat ie bladeren en bloemen krijgt volgen er nog een deel 5 en 6.

KEIZERSBOOM DEEL 3


Zo ziet de boom er als bijna totaal uit (op de foto links).

De boom is van origine afkomstig uit China maar al in een ver geleden ingevoerd in Japan en daar in de 19e eeuw door een Nederlander ontdekt en meegebracht.

Hij werd toen vernoemd naar een Nederlandse koningin: Anna Paulowna (een Tsaren dochter) die de vrouw was van Koning Willem II.

In Japan is er ook een ridderorde naar de boom vernoemd.

De boom is het enige geslacht van de familie Scrophulariaceae (Helmkruidfamilie): alle andere geslachten zijn kruiden.

Van het geslacht bestaan 17 soorten en de bekendste is dus deze Keizersboom of Anna Paulownia boom. In Latijns-wetenschappelijke termen Paulownia Tomentosa.

Opvallend zijn de grote bladeren, tot wel 30 centimeter groot en de grote lila blauwe bloemen vrijwel tegelijkertijd verschijnen met de bladeren. Allemaal dermate opvallend dat het me verbaast dat ik de boom niet eerder opgemerkt heb.

Het hout van de boom wordt gebruikt in de violenbouw, klompen (ik dacht altijd dat daar Lindenhout voor gebruikt werd), parket en meubels.

Meer info is te vinden op:
http://www.tuinkrant.com/plantengids/bomen/10574.htm
http://www.botaniewebsite.nl/paulownia.html
http://www.halesia.nl/plant_details.php?plant=180

KEIZERSBOOM DEEL 2


Een paar dagen later ben ik teruggeweest om meer foto's te maken van de boom; op 25 maart, een vrij donkere dag.

Aan veel takken zitten de vruchtdozen nog vast zoals op deze foto te zien is. Er liggen er maar relatief weinig op de grond.

zaterdag 29 maart 2008


KEIZERSBOOM DEEL 1


Een poosje terug plaatste ik al een foto van een Kortsmos op de stam van een Keizersboom die ik aantrof op het grasveld van het Emmaplein hier vlakbij. En daarbij schreef ik dat ik zou terugkomen op de boomsoort zelf, bij deze dus DEEL 1.

Ik fietste daar op 20 maart over de paralelweg aan de zijde van het centrum. Gezien de zeer fiets onvriendelijke verkeerssitiutatie fiets ik zelden aan die zijde van de weg.

Ineens viel me daar een kale boom op die nog ronde vruchten in zijn takken had hangen en de enige bomen die dat nu nog hebben zijn Platanen maar het was overduidelijk dat het geen Plataan was en ik stapte dus van de fiets af om het beter te bekijken. Er stond een bordje bij met de naam van de boom en de gelegenheid en het jaar dat ie aangeplant was. Een erg verweerd bordje maar met enige moeite kon ik er toch nog iets van lezen en heb thuis online research gedaan en kwam er toen achter dat het een behoorlijk bijzondere boom is, n.l. de Keizersboom oftwel de Anna-Paulownaboom. In een vervolg bericht zal ik er meer over schrijven en meer foto's plaatsen want ik ben er nadien nog teruggeweest en over een maand hopelijk nog meer want tegen die tijd gaat ie bloeien met zeer sensationele bloemen.

Bij de eerste "ontmoeting" met de boom vielen me de verdroogde opengebarsten vruchten die onder de boom lagen, sommige zelfs nog aan takjes op waarvan ik er eentje mee naar huis heb genomen en dus gefotografeerd. Het was daar rondlopend wel effe goed opletten want het is een honden-uitlaat-veldje dat vol ligt met hondenpoep. (Ik werd overigens ook meteen aangevlogen door 2 Hazewind honden.)

Op de foto hierboven dus een takje waar de vruchten aan zitten, geheel rechts een net opengebarsten vruchtdoos. Midden onder en rechts open vruchtdozen. In die vruchtdoos zit een tussenschotje en het kleinere ding is een zachter "velletje" en als je dat er uit trekt vallen er 100en piepkleine zaadjes uit die je op de foto ook als heel kleine vleeskleurige "stipjes" ziet liggen.

Vergelijk het takje op de foto maar eens met deze fraaie prent van een herbarium: http://www.ibiblio.org/openkey/intkey/images/Paulownia_tomentosa006.jpg

Ze schijnen zich vrij makkelijk te laten zaaien en via online researsch kwam ik er zelfs achter dat er een (ruil-)handel in die zaadjes bestaat tussen liefhebbers.

vrijdag 28 maart 2008


KORSTMOS 2

OP OLIEMOLEN BASTION


Het tweede korstmos op hetzelfde muurtje als die in het vorige bericht.

Ook van deze heb ik geen echt idee welke het is, misschien een van de diverse soorten Citroenkorst of een Dooiermos ?

De witte vlekken zijn uitwerpselen van Kokmeeuwen die het muurtje heel erg bevuilen.

KORSTMOS 1

OP OLIEMOLEN BASTION


Dit korstmos vond ik, tesamen met nog een andere, afgelopen woensdag op het muurtje van het Oliemolen Bastion.

Als totale leek op het gebied van korstmossen kan ik slechts een wilde gok doen over de soort. Omdat ze afhankelijk van de plek waar ze groeien per exemplaar nogal van elkaar kunnen verschillen, dus ik durf niet echt af te gaan op de foto's in het boek dat ik een tijdje terug al noemde.

Maar misschien is dit Kauwgommos ?

donderdag 27 maart 2008


ZOMERTIJD OP KOMST

Zaterdag 29 maart -> zondag 30 maart

Zoals de laatste jaren gebruikelijk is gaat in het laaste weekend van de maand maart de zomertijd weer in. De klok wordt in de nacht van zaterdag 29 maart op zondag 30 maart een uur vooruit gezet. Om 02:00 uur 's-nachts wordt het dan omgezet naar 03:00 uur 's-nachts. Resultaat het wordt 's-morgens een uur later licht en is het 's-avonds een uur langer licht. Gesjoemel allemaal met maar 1 reden, n.l. die der economie.

Zelf vind ik het wel prettig dat het 's-avonds wat langer licht blijft (ik ben een avond mens :)) en gelukkig waren de dagen in de afgelopen paar maanden al wat langer en was het 's-avonds al wat langer licht. Een fijn gevoel, want behalve avond mens ben ik ook een zomer mens.

Voor de velen die nooit kunnen onthouden hoe het nu ook alweer zit met zomertijd en wintertijd en wanneer de tijd nu vooruit en wanneer ie achteruit wordt gezet kan ik hier een ezelsbruggetje leveren: in het VOORjaar wordt de tijd VOORuit gezet (en in het najaar dus net andersom).

Het fenomeen is uitgevonden aan het begin van de 20e eeuw en pas tijdens de Eerste Wereldoorlog toegepast in veel Europese landen. Intussen doen in totaal zowat 70 landen ter wereld er aan mee.

Ook is er een tijd geweest in Nederland dat er geen zomertijd werd toegepast, bijv. van 1946 tot 1976, dus ik kwam er zelf pas mee in aanraking toen ik al aan het afstuderen was op de toenmalige middelbare school.

Ook is er een periode geweest dat de klok niet in eind oktober werd terug gezet zoals in de laatste jaren maar in eind september. (Dat was in de periode 1981 t/m 1995). In 1996 zijn er door de Europese Unie regels in gevoerd om alles te synchroniseren voor heel Europa.

In Europa zijn ook verschillende tijdzones (in Groot Brittannie en Portugal) was het altijd al 1 uur vroeger, en nog steeds. Sterker nog het land / eiland IJsland midden in de Atlantische Oceaan tussen Europa en Amerika doet niet mee aan het hele fenomeen.


De werkelijke tijd (voor zover daar in filosofische en astronomische zin werkelijk sprake van kan zijn) is de wintertijd, maar als we die het hele jaar zouden hanteren zou er z.g.n. daglicht verloren gaan omdat we dan nog slapen als het al licht wordt en productie en "gij zult werken zolang u kunt" is belangrijker

Voor wie geinteresseerd is in het fenomeen winter- en zomertijd en de geschiedenis ervan, zie:
http://www.knmi.nl/VinkCMS/dossier_detail.jsp?id=186
http://wetenschap.infonu.nl/diversen/83-zomer-en-wintertijd-wereldwijd.html
http://wetenschap.infonu.nl/diversen/17337-zomertijd-en-wintertijd-hoe-zit-het-nou-precies.html
http://mens-en-samenleving.infonu.nl/diversen/9878-zomer-en-wintertijd-de-komende-jaren.html

Het fenomeen winter- en zomertijd is nog veel complexer en slechts een van de aspecten van het grotere geheel der tijdsrekening, en dat vind ik super interessant dus daar kom ik vast nog wel een keer op terug.

Voor nu hoera, het gaat wat langer licht blijven !

ONBEKENDE PLANT 2

OP OLIEMOLEN BASTION


Hier de 2e plant die ik gisteren vond en die ik ook niet ken.

Wie kan er uitsluitsel over deze 2 planten geven ?

Ik wil echt niet lui lijken, en steeds maar om hulp vragen. Ik ken best veel planten WEL, toch minstens 500 ofzo, dus ik vraag het echt niet zomaar.

ONBEKENDE PLANT 1

OP OLIEMOLEN BASTION


Zoals ik gisteren al schreef vond ik op het Oliemolen Bastion twee planten, waarvan dit er eentje is, die ik niet kan thuisbrengen qua soortnaam.

Ook deze kan ik weer niet vinden in mijn plantengids waar toch 900 soorten Europese wilde planten in staan.

Titel en info van dat boek:
"Elseviers Plantengids (Veldflora met 900 Europese planten in kleur)". Het is een uitgave van 1977. ISBN nr. 90 10 00523 2

Gisteren had ik net uitgevonden dat er in Nederland ongeveer 1500 plantensoorten bestaan en ik kan me toch niet voorstellen dat ik steeds planten vind die bij de 600 horen die niet in het boek staan.

Misschien maar eens tijd dat ik een nieuw en uitgebreider boek koop.

woensdag 26 maart 2008


PAARSE DOVENETEL


Vanmiddag was ik op het bastion aan de Oliemolensingel hier vlakbij met daarop het herbouwde brugwachtershuisje van de Boombrug (waar de haven uitmondt in de ZuidWillemsvaart).

Daar vond ik aardig wat plantjes waaronder ook 2 soorten die me tot nu toe onbekend zijn (die volgen in de komende dagen).

Tevens minstens 2 soort Korstmossen op het muurtje dat aan de bovenkant het bastion omrand (die volgen ook in de komende dagen).

Wat zeer irritant is bij het fotograferen van die Korstmossen is dat veel exemplaren bedekt zijn met poep van Kokmeeuwen die daar vaak rondhangen omdat er bij het jachthaventje iets te vreten te halen valt.

Verder trof ik bovenstaand plantje dat ook al vroeg in bloei is. Een zeer algemene plant die je vrijwel overal kan vinden. Opvallend bij dit plantje vind ik altijd dat behalve de bloempjes ook de bovenste blaadjes paars zijn.

Het plantje is naaste familie van de Dovenetel die zowel in mijn tuin groeit als in de plantenbak waar ik eerder van de week dat Gevlekte Longkruid vond. Dat is een cultivar van de Gevlekte Dovenetel die in plaats van vlekken strepen op het blad heeft, en dus de Gestreepte Dovenetel heet.

Andere leden van die familie zijn de Gele en de Witte Dovenetel die wat groter zijn maar die je veel minder vaak ziet (althans in mijn directe stedelijke contreien). Op sommige plekken, vaak in bossen, zie je de Witte heel veel, met hele velden bij elkaar.

Latijns-wetenschappelijke naam van deze Paarse Dovenetel is Lamium Purpureum.

REDACTIONEEL:

LINKS OPNIEUW INGEDEELD

Ik heb zojuist de indeling van de links veranderd:
Er zijn nu 3 hoofdgroepen:
- RECENT TOEGEVOEGD
- OVERIGE LINKS zijn onderverdeeld qua organismes
- SITES & BLOGS VAN VRIENDEN
De recent toegevoegde links blijven daar ongeveer 2 weken staan, daarna verhuizen ze naar de groepen in de overige links.

dinsdag 25 maart 2008


RODE LIJSTEN GEVONDEN

Stom van me, via de eerdere link op de Nederlandse Wikipedia zijn de diverse Rode Lijsten WEL DEGELIJK te vinden, zowel die van Nederland als die van Belgie, gewoon naar beneden scrollen en daar een van de lijsten kiezen. Hierbij nogmaals de pagina waar alle lijsten op door gelinkt staan:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Rode_lijst

REDACTIONEEL:

LEGENDA LINKS

Ik voeg regelmatig links toe en heb een nieuwe manier bedacht om aan te gaan hoeveel en wanneer ik dat gedaan heb, n.l. door achter het woord LINKS een datum + aantal te vermelden. Zelfs op een en dezelfde datum kan dat verschillen in aantal en wordt na het toevoegen op zo'n datum qua aantal bijgewerkt.

De laatst toegevoegde links staan altijd bovenaan onder het kopje RECENT TOEGEVOEGD, niet altijd in chronologische volgorde want de verwantschap qua links geniet de voorkeur.

Op dagen dat er geen links worden toegevoegd blijft gewoon de laatste datum staan dat er voor het laatst links zijn toegevoegd.

BESCHERMD & BEDREIGD

Herschreven om middernacht

Toen ik vanmiddag dat Gevlekte Longkruid vond had ik even het gevoel dat de plant wel eens op de Rode Lijst zou kunnen staan (de lijst van bedreigde dier- en plantensoorten), dus ikke online op zoek en kon er wel veel OVER vinden maar niet de lijst zelf, en eigenlijk nog steeds niet.

Ik vond er o.a. dit over:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Rode_lijst

Toen heb ik maar het gratis tel.nr. van Postbus 51 gebeld en die wezen me de weg naar een PDF op hun eigen website, waarvan ik de link helaas niet kan terugvinden. Die PDF is een tabel van soorten die onder de Nederlandse Flora- en Faunawet van 1 april 2002 van het het Ministerie van LNV (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) vallen en dat zijn de soorten die wettelijk beschermd zijn.

De bedreigde soorten zijn daar slechts een klein onderdeel van als ik het goed begrijp, kortom er wordt meer beschermd dan alleen bedreigde soorten.

De lijst waar ik het over heb laat zich ook nogal moeilijk intepreteren omdat ie zo onderverdeeld is en met veel kleine lettertjes en symbolen erbij. Je moet haast expert zijn om alles te begrijpen. Als ik het goed begrijp zijn in Nederland alle vogel soorten beschermd behalve de exoten.

Dat laatste geeft te denken want de Gieren die vorige zomer heel Nederland op stelten zetten zouden dus afgeschoten mogen worden, terwijl Kokmeeuwen en Kauwen die hier plaatselijk zowat een plaag zijn WEL beschermd zijn.

De lijst van planten is het meest uitgebreid. Dat mag ook wel want sinds 1950 zijn er van de meer dan 1500 autochtone soorten zo'n 500 sterk in aantal achteruit gegaan en meer dan 40 soorten zelfs uitgestorven.

De EIGENLIJKE Rode Lijst heb ik dus online nog steeds niet gevonden. Wel heb ik bij LINKS twee andere sites toegevoegd: Het Nederlands Soortenregister en een database van het Ministerie van LNV waarmee je de beschermingsstatus per soort kunt opzoeken.

En om het verhaal te beeindigen waarmee ik begon: Gevlekt Longkruid staat niet op de Rode Lijst.

GEVLEKT LONGKRUID


Vanmiddag maakte ik een ommetje rondom het huizenblok waar ik woon, op zoek naar inheemse wilde plantjes.

Het Winterpostelein een paar huizen verderop heeft intussen kleine witte bloemtjes.

Verder zie ik overal tussen de stoeptegels ook Klein Kruiskruid staan, weliwaar kleiner dan die van de foto die An me laatste stuurde. Ook zag ik her en der Look zonder look staan.

Maar de meest opvallende plant is deze op de foto die in een lage betonnen plantenbak op de stoep van de Boschveldweg staat. Op de vergrote foto (door er op te klikken) zie je de planten zo'n beetje op ware grootte.

Het plantje bovenaan op de foto met het gestreepte blad groeit ook in mijn tuin, dat is de Gestreepte Dovenetel.

De plant die ik bedoel is die onderaan op de foto, die met die witte vlekken en ik heb flink moeten zoeken om uit te vinden wat het is, al kwam ie me al bekend voor. Het is Gevlekt Longkruid. Latijns-wetenschappelijke naam is Pulmonaire Officinale.

De naam ontleent ie aan de witte vlekken op het blad dat vanwege de gelijkenis met longen vroeger als medicinale plant tegen longkwalen werd gebruikt.

De plant is van origine afkomstig uit Midden Europa en komt vrij zeldzaam in Nederland voor als stinzenplant, d.w.z. als tuinplant ingevoerd en daarna
verwilderd.

Lees hier meer over wat stinzenplanten zijn (ik had er zelf ook nog nooit van gehoord) en welke soorten het zijn:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Stinzenplant
http://www.klaasnoordhuis.nl/oosterhouw/westerhouw/stinzen/stinzenplanten.htm

Tot mijn eigen grote verbazing zijn zeer bekende en zeer veel voorkomende planten als Fluitekruid en Zevenblad ook stinzenplanten, ingevoerd en dus in feite exoten, al is dat al heel lang geleden gebeurd.

Onduidelijk is dus of het Gevlekt Longkruid in deze plantenbak door de plantsoenendienst is aangeplant of dat het een verwilderd exemplaar is (dus in hun ogen "onkruid"). Daar kom ik snel genoeg achter als de plantsoenendienst hun eerste ronde onkruid wieden van dit voorjaar gedaan heeft.

maandag 24 maart 2008


SNEEUW MET PASEN


Tegenwoordig hebben we dus sneeuw met Pasen i.p.v. met Kerst. Uit diverse delen van Nederland heb ik gehoord dat er sneeuw is gevallen de afgelopen dagen maar dat het maar op weinig plekken echt is blijven liggen, hooguit enkele uurtjes.

Ik heb een hekel aan alles wat uit de lucht valt, ongeacht sneeuw, regen en hagel en radioactieve fall-out of roetdeeltjes van auto's enzo.

Ik heb er een hekel aan omdat je van regen nat wordt en van sneeuw het fietsen en lopen wat lastiger wordt.

Mooi vind ik het wel degelijk ! Het hersengedeelte dat over esthetica gaat moet ook bevredigd worden dus sneeuw in de tuin bekeken vanuit een keuken die via CV lekker verwarmd is en ik geen afspraken buitenshuis heb vind ik prima.

Ik zeg ook steeds tegen iedereen die het maar horen wilt dat de klimaatsverandering (die volgens mij al onafwendbaar is) het Nederlandse klimaat niet warmer zal maken maar dat we eerder een kleine ijstijd tegemoed gaan. Zo eentje als we in de 18e eeuw hadden en waaraan de al die schilderijen van de Hollandse meesters uit de schilderkunst met hun winter en schaats landschappen te danken hebben.

Die kleine ijstijd theorie zou ik weer eens moeten terugzoeken maar het komt er op neer dat de oorzaak is dat de warme Golfstroom richting Europa vanuit de Atlantische Oceaan veel kouder aan het worden is. Door het smeltende ijs van de noordelijke ijskap ????

zaterdag 22 maart 2008


REDACTIONEEL

I.v.m. REACTIES

Hierbij laat ik even weten dat vanaf vandaag REACTIES worden gemoderate. D.w.z. dat ze niet meteen getoond worden. Ze komen eerst bij mij terecht en dan kan ik beslissen of ik ze plaats.

Wellicht is het je de laatste tijd opgevallen dat Blogger meldt dat ik reacties heb verwijderd en dat komt al snel over als censuur, wat echter beslist niet het geval is.

Wat er gaande is dat er de laatste weken een of meerdere personen reacties plaatsen met een link erin (hoe ze het voor elkaar krijgen weet ik niet) en word je verleid erop te klikken en dan ga je naar een website die beweert dat jouw computer besmet is, maar wat er eerder gebeurd is dat er juist iets naar jouw toegestuurd / geupload wordt.

Ik heb al meerdere van zulke reacties moeten verwijderen, dus vandaar dat ik nu genoodzaakt ben om te gaan moderaten, maar dat is dus eerder om bezoekers van de blog te beschermen dan dat er sprake is van censuur.

Ik houd de blog zeer frequent bij dus hoewel reacties dus niet meer meteen getoond worden kunnen blog bezoekers er toch wel van uit gaan dat een serieuze reactie binnen 12 uur (of eerder) online staat.

ALWEER 'N ONBEKENDE PLANT


Hierbij alweer een bekende plant die ik van uiterlijk ken maar em niet kan benoemen. En ik kan em ook niet in mijn plantenboeken vinden.

Gefotografeerd op dinsdag 10 maart j.l. in de Guldenvliesstraat naast de ingang van een voormalige fabriek.

Als iemand de soortnaam kan noemen dan hoor ik het graag via reacties hieronder.

vrijdag 21 maart 2008


"NATUUR DAGEN"

Landelijke Boomfeestdag

Een vriend attendeerde me er (per email) op dat het op 19 maart j.l. Landelijke Boomfeestdag was. Een "feestdag" zowaar ? :) [ heette het vroeger niet boomPLANTdag ? ja dus, zie link hieronder ]

Het was me totaal ontgaan. Ik heb geen krantenabonnement maar ook op televisie heb ik er noch vantevoren noch op de dag zelf iets van gezien.

Op http://www.boomfeestdag.nl/bfd/index.php?pg=2&dg=00 vind ik net de hele geschiedenis van dit fenomeen dat al sinds 1919 schijnt te bestaan.

Ik las daar ook dat het niet jaarlijks op een vaste dag (datum) valt; dit jaar was het 19 maart en in 2007 was het op 21 maart.

Dag van het landschap

Voor zover ik online kan ontdekken is dit geen landelijke dag maar een dag in Noord-Brabant. Plaasvindend op 2e paasdag, aanstaande maandag 24 maart.
Het wordt georganiseerd door het Brabants Landschap, de IVN en Omroep Brabant.

Zie voor meer informatie:

http://www.brabants-landschap.nl/manifestaties?PHPSESSID=b32e926672ec665887fc5ce039c18fc0

http://www.natuurlijkbrabant.nl/index2.php?id=2&sid=19&nid=3116

http://www.omroepbrabant.nl/?news/94430412/Dag+van+het+Landschap+op+tweede+paasdag.aspx

http://www.uitinbrabant.nl/uib/buiten/site/nieuws/detail/A_32219580.html?Dag-van-het-Landschap

NOG DICHTE MAGNOLIA BLOEM



Hier zoals beloofd een closeup van een nog dichte Magnolia bloem van dezelde struik als op de vorige foto.

ONTLUIKENDE MAGNOLIA



Begin maart had de plantsoenendienst in het Zuiderpark Magnolia's gesnoeid en Aike had daar takken van mee naar huis genomen. Daar waren de takken in een lekker verwarmde huiskamer vrij snel in bloei gegaan, maar ze waren in een week tijd alweer uitgebloeid en verdord. Ik had ze bij hem op 8 maart gefotografeerd en de foto ervan in een bericht van 9 maart op de blog geplaatst.

Gisteren kwam ik op een fietstochtje wat verder van huis dan ik normaal ga (in ieder geval ergens wat niet op mijn dagelijkse route ligt) in een voortuin ook een Magnolia tegen met ontluikende bloemen. Deze zijn dus wit-roze, die uit het Zuiderpark waren wit, dus een andere cultivar.

Deze foto van een tak en een closeup in het volgende bericht zijn gefotografeerd vanaf het trottoir in de voortuin van het hoekhuis van de Van der Does de Willeboissingel en de Alfons Diepenbrockstraat.

De bloemen zijn nu dus nog dicht en ik ben benieuwd wanneer ze opengaan want hoewel het al volop voorjaar is is het de laatste week veel te koud voor de tijd van het jaar en met de Pasen krijgen we misschien zelfs wel sneeuw, dus ik denk dat het nog wel een paar dagen zal duren voordat de bloemen echt open gaan. Ik zal er aan proberen te denken er nog eens heen te gaan en foto's te maken.

donderdag 20 maart 2008


KORSTMOS OP KEIZERSBOOM


In het bericht over Korstmossen weetjes van afgelopen zaterdag beweerde ik dat korstmossen niet alleen op steen en beton groeien maar ook op boomstammen. Ziehier het bewijs.

Vraag me niet welke soort Korstmos het is, maar de boom is een Keizersboom waarvan ik tot de dag van vandaag het bestaan niet eens wist.

Ik kom later nog terug op de boom zelf, een erg speciale boomsoort van origine afkomstig uit China.

De boom op de foto staat op het grasveld van het Emmaplein in 's-Hertogenbosch.

BEUK ALS HEG DEEL 2



Hier de beloofde foto van knoppen in de Beuk heg hier. Ik vermoed knoppen van bloemen want ik las dat ie al in april / mei gaat bloeien en dat ie eenhuizig is, betekenend dat ie aan 1 plant twee soorten bloemen komen, mannelijke en vrouwelijke bloemetjes, die elkaar via de wind bestuiven. Ik zal er de komende weken eens op blijven letten.

BEUK ALS HEG DEEL 1


Op dezelfde dag dat ik het Korstmos op de stoeprand van het Sint Luciaplein heb gefotografeerd heb ik ook closeup foto's gemaakt van de Beuk struikjes die als een klein heggetje rondom het pleintje staan.

Welk soort Beuk het is weet ik nog niet, misschien later als ie weer bladeren heeft of gaat bloeien. Ik heb begrepen dat je in principe van iedere soort Beuk een heg kan maken en dat het vooral een kwestie van snoeien is om ze lekker dicht te maken, steeds maar weer terugsnoeien en dan groeien de takken op den duur naar binnen toe en dan krijg je kronkelige stucturen zoals op bovenstaande foto. Het snoei principe doet me haast denken aan technieken waarmee ook bonzai boompjes door extreem snoeien in een bepaalde vorm gedwongen worden.

Tot voor kort heb ik altijd gedacht dat dergelijke heggen gewoon (zoals de naam ook doet vermoeden) Haagbeuk heten maar het schijnt dat dat gewoon een soort Beuk is en in principe gewoon een boom en geen struik / heester.


Zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Haagbeuk

Desondanks worden Haagbeuken en zoals gezegd ook anders Beuk soorten ook wel gebruikt om er heggen van te maken. Enigszins verwarrend dus. In ieder geval heeft de Beuk heg hier de hele winter nog dooie bladeren aan de struiken gehad, die zijn er pas de laatste weken aan het afvallen, op de foto hierboven zijn er nog een paar te zien. En tegelijkertijd is ie al knoppen aan het vormen, aan de onderkant van de foto te zien maar nog beter op de volgende foto.

woensdag 19 maart 2008


VOGELZANG 2

Zojuist, laat in de middag, fietste ik over het St. Luciaplein en hoorde een enorm gekwetter van vogels dat ik associeerde met Kraaiachtigen en ik stopte even.

Al rondkijkend zag ik op een dak een aantal Kauwen zitten die het lawaai produceerden (want zang kan ik het amper noemen hoewel Kraaiachtigen meen ik wel onder de zangvogels gerekend worden).

Toen ik mijn blik verder op onderzoek stuurde zag ik dat er in een boom voor het huis waar de Kauwen op zaten een angstige Kat zat. Maf gezicht maar wie was nu bang voor wie, en wie poogde wie aan te vallen ?

Door al dat gekrijs van die Kauwen zag ik ook nog een Ekster komen aanvliegen die vanwege het lawaai polshoogte kwam nemen maar die vertrok alweer snel, blijkbaar was het toch niet interresant genoeg :)

FLUITENKRUID


Een aantal berichten terug, bij de foto van het bloeiende Groot Hoefblad bij het ouwe Kruithuis schreef ik dat daar van die plant nog geen bladeren te zien waren, maar dat de bloemen opkwamen in een zee van jonge Fluitenkruid bladeren. Zie dus de foto hierboven, van vrijdag 14 maart.

Het is een zeer veel voorkomende plant in Nederland, vooral in bermen en oevers langs waterwegen, maar ook op dijken en noem maar op. En als ie ergens groeit is dat ook altijd massaal (dat is op bijgaande foto ook te zien). Losse, enkele planten zie je nooit (of zelden).

Bij het ouwe Kruithuis staat ie in de drooggevallen vroegere gracht, want de plant houd van vochtige plekken en groeit liefst ook op plaatsen waar ook gras groeit.

De naam ontleent ie aan het feit dat je van de holle stengel een fluitje kan maken.

De vooroorlogse onderwijzer, schrijver en natuurbeschermer Jac. P. Thijsse noemde de plant Hollands Kant. In Friesland wordt de plant ook wel Pinksterbloem genoemd, uiteraard niet te verwarren met de echte Pinksterbloem.

Leken zien de plant vanwege het geveerde blad wel eens voor een varen aan maar het is gewoon een zaadplant uit de familie van de Schermbloemigen. Hij krijgt een scherm van witte bloemen die vanaf april t/m mei bloeien.

De latijns-wetenschappelijke naam is Anthriscus Sylvestris.

dinsdag 18 maart 2008


NIEUWE PLANNEN WESTWAL

Restauratie vestingsmuur

De door mij gestelde vraag in het vorige bericht "wat de plannen zijn met de Westwal" (waarom dus de bomen weggehaald zijn) kan ik hierbij zelf al beantwooorden via een link naar diverse webpagina's van de gemeente
's-Hertogenbosch. Er is een compleet rapport leesbaar dat uit meerdere pagina's en aspecten bestaat. Op onderstaande link kan je al die onderdelen lezen.

www.denbosch.nl/content.cfm?contentid=D075131F-8021-0F65-0F98D4636BE3160E

Die vestingmuren schijnen in deze stad de laatste jaren zowat zaligmakend en bijna heilig te zijn. Enkel jaren geleden is 's-Hertogenbosch uitgeroepen tot vestingstad van Europa en daar zullen ze wel vette subsidies mee binnengehaald hebben en het geld moet natuurlijk op.

Langzamerhand wordt de tijd in de stad zowat teruggedraaid naar de tijd van het beleg tijdens de 80jarige oorlog, en volgens mij is de achterliggende gedachte om de stad nog aantrekkelijker te maken voor toeristen dan ie al is. Al jaren staat de stad in de top 10 van trekker van de meeste toeristen in Nederland. En vraag het je maar eens af (ik waag zelf een speculatie) 'waarom willen "we" nog meer toeristen ?' Volgens mij om de zakken van de middenstand te spekken.

Dat er z.g.n. met een poeha verhaal over verantwoordde ecologische planologie groen vernietigd wordt (waarvan we toch al zo weinig hebben in de echte binnenstad) beschouw ik als een zoeken naar een excuses, en dan haalt men er ook nog eens een uit zijn verband gerukt citaat van Midas Dekkers. Weet die man zelf wel dat ie geciteerd wordt vraag ik me af ?

BOMENKAP OP DE WESTWAL


Een poosje geleden al had JL in een reactie melding gedaan van massale bomenkap op West in 's-Hertogenbosch en daarna had ik er zelf ook nog over geschreven, o.a. dat er ook aan de Westwal langs de Stadsdommel bomen gekapt zouden gaan worden. Dat zou gaan plaatsvinden vanaf 11 maart maar eerlijkgezegd was ik het weer vergeten.

Toevallig was ik er vandaag in de buurt en inderdaad zijn er heel wat bomen weggehaald maar zeker ook weer niet over de gehele lengte van de Westwal, slechts op een stuk van pakweg 100 meter lang, grofweg tussen de zijstraten Berewoutstraat en Achter de Engel. De oever / berm is compleet omgewoeld door graafmachines en het ligt nu braak. Ik ben erg benieuwd wat de nieuwe plannen met die oever zijn. Ik vermoed dat het iets te maken heeft met de vestingwerken.

De meeste bomen en restanten ervan zijn al weggehaald maar in de parkeervakken langs de straat die grotendeels met hekken zijn afgezet was nog 1 stukje zonder hekken en daar zag ik deze grote stapel hout en wortelrestanten. Wellicht stonden daar geen hekken omdat dat spul ook ieder moment weggehaald gaat worden.

Op de achtergrond kan je aan de overkant van de Stadsdommel die Van der Does de Willeboissingel zien. Daar zijn alle bomen, zowel langs de straat als langs de oever gespaard.

JAPANSE KERSENBOOM

DEEL 4: Japanse tradities

In een reactie op het eerste bericht over de Japanse Sierkers schreef Aike al wat over Japanse volkstradities / (kinder-)liedjes over de boom.

Hij voegde er ook wat links bij maar helaas waren die niet klikbaar (ook alweer een tekortkoming van Blogger), dus hierbij nogmaals die van de kinderliedjes:

http://youtube.com/watch?v=g5cVGusTz8w&feature=related
(Komt op mij qua setting nogal Christelijk over.)
http://www.youtube.com/watch?v=REV8TDPLVao&feature=related
(Deze setting lijkt mij heel wat authentieker Japans.)

Zelfs vond ik over de Japanse tradities rondom de boom ook nog deze webpagina:
http://www.waterwereld.nu/serrulata.html

JAPANSE KERSENBOOM


Deel 3: De enting


Ik heb nog eens wat research gedaan naar de eerder genoemde Japanse Kersenboom (Sierkers) en dan met name de voortplanting c.q. vermeerdering.

Ze schijnen zelden vrucht te dragen. Ze worden ge-ent op stammen van de Boskers die vaak wel gekweekt wordt uit zaden. Uiterlijk zijn ge-ente bomen vaak te herkennen aan een stam die te dik aandoet in vergelijking met de dikte van de takken wat ook op bovenstaande foto goed te zien is.

De foto is ongeveer 3 a 4 weken eerder gemaakt dan de foto's van de bloeiende boom.

maandag 17 maart 2008


BLOEMEN GROOT HOEFBLAD


























Deze 2 bloemen heb ik afgelopen vrijdag 14 maart gefotografeerd en wel in de droge slotgracht van het Kruithuis aan de Citadellaan.

Bladeren zie je daar nog niet maar dat is waarschijnlijk omdat ze totaal overdekt worden door uitlopend Fluitenkruid.

BLOEIEND GROOT HOEFBLAD


Een paar berichten geleden had ik het over planten die me qua uiterlijk erg aanspreken en noemde ze markant. Dit is er zoeen.

Deze planten zijn ook altijd al vroeg in het voorjaar en ze beginnen al te bloeien als ze nog maar kleine bladeren hebben.

De planten op deze foto staan langs de over van het watertje langs de JanHeinstraat, zelfs pal onder de Japanse Kersenboom waar ik het gisteren over had. Tussen de planten in zie je zelfs afgevallen blaadjes van de bloesems van die boom.

De oever is laatst nog door de plantsoenendienst schoon gemaakt en desondanks steken de planten de kop op. De aarde is nogal losjes en de oever is ook redelijk stijl, dus heb ik me er niet aan gewaagd om naar beneden te gaan om de bloemen closeup te fotograferen, temeer daar ik ze ook nog op een andere locatie wist te staan waar je veel dichterbij kunt komen.

De foto is gemaakt op donderdag 13 maart.

zondag 16 maart 2008


BLOESEM JAPANSE KERS


Hierbij de bloesems van de Japanse Kersenboom die ik al beschreef in het vorige bericht. Intussen heeft ie zijn hoogtepunt wel bereikt qua bloei want er liggen ook al flink wat bloemblaadjes op de grond, maar het heeft de afgelopen weken dan ook flink gewaaid.

Zelfs toen ik deze foto maakte waaide er nog een flink briesje waardoor de takken maar bleven "zwieperen" en ik er wel 10 minuten over gedaan voordat de takken een beetje stil hingen en ik deze foto kon maken.

Deze en de vorige foto zijn gemaakt op donderdag 13 maart.


BLOEIENDE JAPANSE KERS


Op de hoek van de Handelskade en de JanHeijnstraat in 's-Hertogenbosch staat deze opvallende boom. (Rechts op de foto zijn de geveltjes te zien van de panden aan de overkant van de Binnenhaven).

De boom is qua soort een Japanse Kersenboom en hij staat al meer dan een maand te bloeien en ook al voordat ie bladeren heeft, dus ook weer een vertegenwoordiger van de naaktbloeiers. De Latijns-wetenschappelijk nam van de boom is Prunus Serrulata, maar er bestaan ook diverse cultivars van.

Gezien de dikte van de boomstam vermoed ik dat ie stokoud is. Vergelijk de dikte van de stam maar eens met die van de boom op deze foto.Die boom is 30 jaar oud:http://www.frankbogers.nl/huisentuin/index.htm Ook zeer opmerkelijk is hoe de dikke boomstam overgaat in vergeleken daarmee relatief veel dunnere takken. Dat komt omdat ie ge-ent is. Net als zoveel vruchtbomen (appels, peren, pruimen, kersen) moeten die bomen ge-ent worden willen ze gaan bloeien c.q. vrucht gaan dragen.

Eerlijkgezegd betwijfel ik of er in deze boom kersen komen, dat heb ik namelijk in voorgaande jaren nooit gezien. Ik denk dat het bij deze boomsoort te doen is om de mooie bloesems. In Japan is ie daar in ieder geval zeer geliefd om en speelt ook in prominente rol in de traditionele Japanse cultuur: in volksfeesten maar ook in liefdesverhalen en in beeldende kunst uitingen.

Wie daar meer van weet daag ik uit er iets over te schrijven bij reacties.

zaterdag 15 maart 2008


KORSTMOSSEN WEETJES

Korstmossen lijken op het eerste gezicht plantaardige organismes maar het is een symbiose tussen 2 andere organismes, te weten een schimmel en een groenwier of blauwalg. Van nog niet alle soorten is bekend wat het voordeel voor 1 van de 2 is in de symbiose. Wel dat ze zonder de andere geen tot zeer weinig overlevingskans hebben. Het zijn de algen die voor de fotosynthese zorgen.

De term Korstmos heeft in wetenschappelijke zin meer te maken met de leefwijze dan met hun uiterlijk dat niet altijd perse korstachtig is, zo zijn er ook Paddestoelen soorten die met algen samenleven en onder de Korstmossen ingedeeld worden. Ook zijn er Korstmos soorten die blaadjes hebben of daar sterk op gelijken.

Korstmossen zijn zeer trage groeiers, soms maar 0,1 millimeter per jaar dus je kunt wel nagaan hoe oud sommige exemplaren dan zijn :)

Veel soorten groeien op steen en hebben dus weinig concurrentie van planten met wortels maar desondanks floreren ze in de winter het beste.

Hun voeding halen ze voor een groot deel uit stof in de lucht, en dat maakte ze ook extra gevoelig voor luchtverontreiniging maar dan niet voor CO2 maar voor SO2 (Zwaveldioxide, het over bekende rotte eieren luchtje :)). Door teveel SO2 in de lucht kunnen ze sterven. Die SO2 komt in de lucht via verbranding van kolen in kolencenrales. Ook zijn er soorten Korstmossen die zeer gevoelig zijn voor Ammoniak in de lucht die weer vrijkomt door organische bemesting in de landbouw.

Ze kunnen ook lange periodes van extreme droogte doorstaan, ze kunnen jarenlang overleven in een soort rustfase.

Het is zelfs zo dat ze 2 weken in een vacuum kunnen overleven en ook extreem sterk ultraviolete straling van het heelal kunnen weerstaan.

KORSTMOS OP STOEPRAND



Niet ver van mijn huis zag ik afgelopen dagen op een betonnen stoeprand van het Sint Luciaplein vele exemplaren van dit Korstmos.

Ze hebben allemaal een ronde vorm (rond bij benadering) en dit exemplaar is zo'n 8 centimeter in doorsnede.
De vorm zal vermoedelijk wel soortgebonden zijn want vele andere soorten hebben een vrij willekeurige groeivorm.

Sinds enkele weken heb ik het boek "De groene vestingwerken van 's-Hertogenbosch (Korstmossen onder de loep)" (2007) (ISBN nummer: 9789086800827). Het boek is nog steeds online te bestellen op:
http://www.adriaanheinenuitgevers.nl/index.php?option=com_shop&Itemid=11&todo=0&action=view&search=de%20groene&zoeken=Zoeken..&id=145

De titel van het boek suggereert een beetje dat het over Korstmossen gaat en dat is ook wel zo want er staan erg veel en erg fraaie foto's van Korstmossen in maar ook van andere plantensoorten (met name van planten die op muren groeien) en van de vestingwerken zelf en de restauratie ervan. Verder is het inderdaad ook zo dat er op de vestingmuren erg veel Korstmossen groeien maar ik weet uit eigen observatie dat Korstmossen niet alleen maar op ouwe muren groeien; ze groeien evenzeer op nieuwe stenen muren, ook op beton en ook vaak op de voet van bomen, met name oudere bomen (op dit laatste kom ik nog terug).

Over het onderwerp van het boek bestaat ook een website:
http://www.denbosch.nl/content.cfm?contentid=B56E0431-8021-0F65-0C1B79283DDF8D15

Ik heb in het boek zitten bladeren op zoek naar een foto die lijkt op de foto hierboven om zo achter de soortnaam te komen. In eerste instantie vond ik nog geen foto waarvan ik zoiets had als "bingo, dat is em". Maar ik zal nog eens een tweede keer bladeren.

Verder valt het me op dat er hier op de stoepranden van het Sint Luciaplein heel veel korstmossen groeien, het is een ware kolonie :). Vreemd eigenlijk dat in de zijstraten van het plein ze helemaal niet groeien en de stoepranden zijn daar toch precies hetzelfde.

MOS OP EEN MUURTJE


Al heel mijn leven vind ik mossen (maar ook Korstmossen) erg mooi maar vind het nogal ingewikkelde materie om de diverse soorten te determineren.

Dit exemplaar vond ik op een bakstenen muurtje in de voortuin van een vriend. Ook een soort dat ik al vele malen gezien heb, maar niet bij naam kan benoemen.

Op deze macro foto zijn mooi de "antenne"-achtige uitsteeksels te zien (klik op de foto voor een vergroting). Door de flinke vergroting is het "plakje" mos op de foto aanzienlijk groter dan in werkelijkheid.

vrijdag 14 maart 2008


NOG EEN ONBEKEND PLANTJE


Dit plantje staat ook bij mij in de straat, op de stoep tegen de voorgevel een paar huizen verderop.

Het doet me ook weer denken aan een bepaald soort "Muur". Het plantje komt me zeer bekend voor en heb het vele malen eerder gezien en toch weet ik niet hoe het heet.

Al zeg ik het zelf, ik ken best veel kruidachtige inheemse planten maar met sommigen heb ik meer dan met anderen.

Ik houd van zeer markante planten maar dat is natuurlijk een zeer subjectief begrip en ook een van wat eigenlijk op esthetica gebaseerd is en ook dat is weer erg persoonlijk.

Dit is zo'n typisch onbeduidend vago plantje waar zowat iedereen overheen kijkt en geen aandacht aan besteed, zo ook ik, totdat ineens toch mijn oog er op viel, en het is eigenlijk een heel charmant plantje.

Er groeit iets in het hart van de bladeren, hele kleine groene bloemtjes misschien ? Het lijkt haast op een klein nieuwe plantje op het blad. Zoals ook bij de huiskamerplant Kindje op Moeders Schoot (waar het verder niks mee van doen heeft).

Ik zal het plantje van de foto hierboven in de komende dagen eens beter bekijken maar ook voor dit plantje geldt weer: indien je weet hoe het heet, meldt het ons s.v.p.

ONBEKEND PLANTJE


Ook dit plantje staat in dezelfde betonnen plantenbak op mijn stoep.

Onderin zie je al enkele witte bloempjes. De gele blaadjes bovenin de foto zijn blaadjes van die kleine heestertjes die de gemeente in de bak heeft geplant.

Het plantje waar het mij om gaat is een "muur" soort, een plantje dat, geloof ik, ook verwant is aan Tuinkers enzo, maar de precieze soort weet ik niet.

donderdag 13 maart 2008


DOFFE EREPRIJS (?)


Hier in de buurt (wijk ?) staan grote kubusvormige betonnen plantenbakken op de trottoirs. Zoook eentje op de stoep pal voor mijn huis. Per bak plant de gemeente daar (maatschappe-lijk correcte) heestertjes in (1 soort per bak). Om de hoek staat er eentje helemaal vol met Lavendel. Wat er voor struikjes in de bak voor mijn huis staat weet ik niet en het is ook een niet inheems iets, dus vind ik ze ook niet echt interessant.

Veel interessanter vind ik dat de gemeentelijke plantsoenendienst het z.g.n. "onkruid" nog niet verwijderd heeft, dus er staan nu enkele klein inheems plantjes in.

Hierbij een van die plantjes. Het zijn nu alleen nog maar blaadjes en hele kleine beginnende knoppen maar nog geen bloemen. Daarom ben ik niet 100 % zeker welk plantensoort het is maar ik vermoed Doffe Ereprijs. (Latijns-wetenschappelijke naam Veronica Opaca.)

(Ik kom er op terug als het plantje gaat bloeien, om zeker te weten of het dit plantensoort is.)

En voor de duidelijkheid: de foto is dermate closeup genomen dat de blaadjes op de foto 3 x groter zijn dan in werkelijkheid.

woensdag 12 maart 2008


STRANDVONDST BEKEND

Deel 3 (schelp & rol in het ecosysteem)


Foto van An van schelpen van de Amerikaanse Zwaardschede.


De lengte van de schelpen is 15 a 16 centimeter. Ze kunnen maximaal 18 centimeter worden.

Bovenaan de buitenzijde van een schelp. De okerbruine kleur is een half transparant velletje van hoornachtige materiaal dat er als een lege schelp lang in de de branding ligt en langs zandkorrels schuurt ook loslaat.

Onderaan de binnenzijde van een schelp met zijn beide kleppen. De twee kleppen zitten aan elkar met vlezige, hoornige scharnieren. Als de schelp vers is kan je de twee kleppen nog veel van elkaar buigen maar dat spul droogt uit en wordt van bruin tot zwart en wordt keihard, waardoor ze bij een poging tot buigen meteen van elkaar los breken.

De schelp is dus het restant van het dier dat overblijft nadat het eigenlijke dier dood is.

De foto bij het bericht van 5 maart toonde dus het eigenlijke inwendige dier (wel dood) en hierboven op de foto dus het uitwendige, de schelp oftwel het exo skelet.
________________________________________________

De voornaamste natuurlijke vijand van Mesheftachtige schelpdieren is de zee-eendensoort de Eidereend. Die dus soms juist overleeft doordat deze exotische schelpsoort her en der zo massaal voorkomt. Meer hierover is te vinden op:
http://www.visserijnieuws.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=13479&Itemid=54
en
www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOP_562JVP?Opendocument

Eidereenden slikken het dier inclusief schelp in een keer door. Doordat de schelp van Mesheften vergeleken met die van andere schelpen vrij dun is, en dus gemakkelijk breekt en de schelp ook veel vlees bevat, meer dan in bijv. mosselen die ze ook wel eten.

Eidereenden (of Eiders) zijn vrij zeldzaam. Het zijn vrij grote eenden, groter dan de Wilde Eend, wit met zwart. Zie
http://www.vogelvisie.nl/soort/eider.php

Ze worden al decennia bedreigd in Nederland (waar het eigenlijk ook geen inheemse diersoort is) door:
* mechanische schelpdiervangst (tot de exotische Amerikaanse Zwaardschede redding bracht)
* door olievervuling
* vroeger ook omdat hun dons veel gebruikt werd voor de vulling van kussens (is dus niet alleen het bekende Ganzendons).

Eidereenden komen als broeders eigenlijk alleen nog maar voor in het Waddengebied, in Zeeland zijn ze zo goed als uitgestorven.


STRANDVONDST BEKEND

Deel 2 (visserij op het dier)

Een ander aspect van Ans vondst is toch ook nog steeds waarom ze er zoveel exemplaren van vond en waarom alleen het inwendige van het schelpdier.

Als levende dieren leven ze water tot 50 - 80 centimeter diep vlakbij zandstranden waar ze zich verticaal in het zand ingraven. Ze leven van plankton dat ze tesamen met het water via een "sifon" (zuigbuis) naar binnen werken. Uit het water filteren ze dus het plankton maar halen daar ook zuurstof uit.

Als schelpen (dus de overblijfselen van dode dieren) spoelen ze soms massaal aan. Zie o.a. de foto halverwege de pagina van www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003555.html

Dat An ze dus zo massaal zonder schelp vond kan alleen maar het resultaat zijn van visserij op deze schelpen.
Het wordt om 2 redenen gedaan:

1. Voor menselijke consumptie.
2. Voor gebruik als aas voor het vissen op zeevis.

NB 1a.

Met name in landen als Frankrijk, Italie en Spanje en Portugal gelden ze als delicatesse. Ze worden zowel door amateur als professioneel "gevangen".Liefhebbers "vangen" de dieren door ze uit te graven bij laag water (zie citaat hieronder) en ik heb ergens gelezen dat ze dan ter plekke gekookt worden.
Ik las ergens op een website (waar ik verder liever niet naar toe link):

"Je kunt ze zelf steken, meestal met een riek, maar soms kun je ze zelfs gewoon met de hand uit het zand halen."

NB 1b.


In met name de provincie Zeeland zijn er ook bedrijven die ze als handelswaar aanbieden, zowel voor menselijke consumptie als als aas en zelfs als geurstof voor op andere soorten aas. Zie
www.zeevisland.com/Informatief/mesheften.htm

Ze komen in Zeeland met name in de Grevelingen voor wat bij mijn weten toch niet echt zeewater / zout water is maar brak water.

NB 2.

In Zeeland en de Waddenzee worden Mesheft schelpen (met name deze soort) ook door wedstrijdvissers gebruikt als aas. Met name Visoorten als Zeebaars, Zeekarper en Kabeljauw schijnen er dol op te zijn. Zie
www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003555.html
Maar ook de protesten hiertegen steken al de kop op. Zie
www.waddenzee.nl/Singlearchive.Verzet_tegen_extra_visserij_zwaardschede.1381+M5210b23f9b9.0.html?&tx_ttnews%5BpS%5D=1199033945

Wat An dus op het strand gevonden heeft is waarschijnlijk een emmertje aas dat door wedstrijd zeevissers over boord zal zijn gegooid (een "educated guess").