zondag 15 juni 2008


VENIJNBOOM (Taxussoort)


In een voortuin van een huis aan het Taxandria plein is 's-Hertogenbosch heb ik 2 dagen geleden deze foto van een Taxus gemaakt.

In de woning erboven woont een vriend en die nodigde me ook uit een andere bijzondere boom in de achtertuin vanuit zijn raam te fotograferen. Daarop kom ik in een volgend bericht op terug.

De Taxus is een naaldboom die (vroeger ?) ook autochtoon / in het wild voorkomt (voorkwam ?) in Nederland.

De Latijns-wetenschappelijke naam is Taxus Baccata. Er worden vaak heggen van gemaakt omdat ie zich goed laat snoeien maar nog bekender zijn ze in de vorm van zuilvormige bomen zoals dit exemplaar en die zie je vaak ook op begraafplaatsen. Dit exemplaar is schat ik zo'n 5 a 7 meter hoog.

Taxus bomen kunnen 100en jaren oud worden en dan 'ontgroeien' ze de overigens natuurlijke zuilvorm en krijgen ze alsnog een kroon. Hier in de stad en provincie Brabant en zelfs elders in Nederland weet ik die niet te staan maar ze moeten er wel zijn.

Wie ze ergens weet te staan mag het melden en dan zal ik het met graagte melden. Er bestaat zelfs een website die ik nu helaas niet kan terugvinden waar prachtige foto's van dergelijke ouwe exemplaren staan.

In Groot Brittannie zie je ze wel bij begraafplaatsen bij Middeleeuwse kerkjes ("kerkhoven") en die staan daar sinds mensenheugenis en ontelbare generaties waardoor sommige mensen geloven dat de bomen ouder zijn dan de kerken zelf :) Precies zoals het hoort en het zijn dus niet alleen maar de autochtone Eiken die zo oud worden.

Er bestaan ook diverse cultivars van en die kan je onderscheiden als de stervormige naaldachtige "blaadjes": zowel door de vorm als de kleur ervan. Vandaar dat ik er deze closeup van gemaakt heb en die vriend die erboven woont wist me precies te vertellen welke cultivar het was maar dat ben ik helaas weer vergeten :(

Misschien dat die vriend dat nog even zou willen melden en ook of ie kegels of bessen krijgt. Zie de uitleg in de volgende alinea.

Het is een tweeslachtige boom. Aan de mannetjes boom komen geschubde kegels en aan de vrouwtjes bomen felrode bessen waarvan het zaad zeer giftig is voor zowel mens als dier. De Nederlandse naam Venijnboom ontleent ie, denk ik, aan die giftigheid.

Maar ik las ook dat de boom een erg belangrijk kankerbestrijdende stof bevat die gemaakt wordt uit Taxine en als farmaceutische merknaam Taxol heeft. En ook dat het hout zeer duurzaam, sierlijk en hard is en desondanks gemakkelijk te bewerken is; zeer geschikt voor houtsnijwerk. In de Middeleeuwen werden de beste bogen van Taxushout gemaakt. Sterker nog: taxus betekent boog. Het sap diende bij de Galliƫrs als pijlgif.

Meer info over de diverse cultivars zie:
www.neerlandstuin.nl/bomen/taxus.html