EIKEN BOMEN DEEL 6
Knoteiken net buiten de stadsgrens
Met dit bericht maak ik een uitzondering op de regel dat deze blog gaat over NATUUR IN STEDELIJKE OMGEVING. Dit bericht gaat niet over natuur binnen de bebouwde kom maar er net buiten. Wel in de omgeving van de stad maar dus net niet IN de stad. Maar het bericht past wel in het rijtje berichten over Eiken bomen en wel omdat het over heel unieke Eiken gaat. N.l. Eiken die geknot werden. Iedereen kent natuurlijk wel Knotwilgen waarvan de tenen werden gebruikt voor waterwerken, het vlechten van houten manden en in Zeeland ook als brandhout voor de vroegere ovens van bakkers. Wilgen groeien heel snel en leveren dus veel van dat hout op (de tenen).
Eiken daarentegen groeien veel langzamer en leveren ook veel duurzamer hout op. Het knotten van eiken werd vroeger (tot voor de Tweede Wereldoorlog) veel gedaan in Vlaams Limburg (maar misschien werd het ook elders in Vlaanderen en Nederland wel gedaan). Het hout diende om paaltjes van te maken voor afbakening van weilanden en akkers, en ook werden er stelen voor landbouwgereedschap van gemaakt. Ook hoorde ik van een vriend dat het hout gebruikt werd als brandhout om er spek mee te roken maar dat heb ik nog niet kunnen verifieren.
Ik ken deze bomen op die locatie (gelegen tussen 's-Hertogenbosch en Halder bij St. Michielsgestel) al van 30 jaar geleden en toen waren ze in erbarmelijke staat. Ze werden toen niet meer geknot, en de stam ging op zo ongeveer 2 meter hoogte over in de takken en die waren toen wel 3 a 4 meter hoog en dus topzwaar waardoor de stammen inderdaad openbarsten en door rot en op termijn hol werden. Wat weer goeie schuil-, nest- en overnachtingsplaatsen voor uilen en wie weet ook wel marter-achtigen zijn. Zonder onderhoud sterven dergelijke bomen dan vaak, of ze vallen om, etc.
Voor het eerst sinds vele jaren ben ik er vandaag eens wezen kijken en inderdaad zijn er al een aantal van dood, omgevallen of zwaar gehavend. Intussen wordt het gebied beschermd en beheerd door het Brabants Landschap en aan de exemplaren die er nog wel staan (ik schat zo rond de 15) kan je zien dat ze anno nu weer geknot worden. Eigenlijk zijn de bomen zo het mooist, decennia lang verwaarloosd en flink gehavend en hol. Maar nog net op tijd gered en kern gezond want het stikt er ook van de eikels.
De bomen zijn zeer pittosresk, fotogeniek en erg sprookjesachtig en je zou zo verwachten dat er kabouters in huizen. Bovenin de holte van de boom op de foto zag ik wel een wespennest maar die heb ik maar met rust gelaten (als wespen-foob :)) en ik kon er met de camera ook niet goed bij komen.
Gelukkig staan de bomen niet pal langs de weg, maar achter een bossage waar ook veel braam en varens staan, en eigenlijk ook lager dan de berm en op de rand met een weiland. Eigenlijk vallen ze helemaal niet op als je niet weet waar ze staan. En ik ga ook niet verklappen waar ze precies staan. Wie het precies wil weten, vragen kan altijd.
Omdat de bomen zoals ik al schreef zo fotogeniek zijn en het zulke "mooie plaatjes" oplevert, erg idyllisch en "romantisch" plaats ik nog een extra bericht met dubbel-foto met closeup opnames van de holle stam. Eigenlijk is het haast zo dat alles wat "in verval" "mooi" is. Ruines van kastelen zijn mooier dan de kastelen zelf, idemdito met fabrieken etc. :)
VRAAG / VERZOEK:
Weet iemand iets over het gebruik van het hout om spek te roken ?
GRAAG VIA "reacties" ONDERAAN HET BERICHT
2 opmerkingen:
Vandaag 1 november kwam ik er ook langs. Het wonderbaarlijke was dat de wespen nog steeds in en uit vlogen ook al was het nest gedeeltelijk kapot gestoken en behoren volgens de literatuur alle wespen van een nest in de maand oktober te sterven. De uitgevlogen bevruchte koniginnen overwinteren elders buiten het nest.
Het was een leuk fietstochtje. Ik kwam thuis met mooie foto's van diverse heidestaartjes en bekermossen (cladonia's) en ik vond een complete dassenschedel (incl. onderkaak)in het Sterrebos. Daar bieden ze op Markplaats.nl nog aardig geld voor.
Hoi J,
Tja, de seizoenen zijn wat van streek, ook dit jaar ondanks de belabberde zomer weer wel een warm voorjaar en de literatuur wordt tegenwoordig ingehaald door de snel veranderende werkelijkheid. Dat wespen in oktober doodgaan wist ik niet en als ze op 1 november nog in de weer zijn kan ik ze dat niet kwalijk nemen :)
Wie weet in een laatste poging om het beschadigde nest nog wat te herstellen voor volgend jaar, voor hun koningin die blijkbaar wel overleeft maar naar elders trekt. Ook dat wist ik niet.
Groeten Anton
Een reactie posten