zaterdag 6 oktober 2007


HERFST KLEUREN (DEEL 3)

Welke klimplant is dit ?


Een foto weer van An van een klimplant die tegen haar schutting in haar achtertuin groeit. De foto is vandaag gemaakt maar de plant vertoont al een week lang deze kleuren. Ik ken de plant wel degelijk maar weet niet de preciese soort. Als ik me goed herinner zijn de bladeren erg dun en kan je er bij fel tegenlicht zowat doorheen kijken. De grootte van de bladeren kan wel zo groot zijn als een gespreide hand. Wie weet kan An dat bevestigen.

Volgens mij is het 1 of andere Wingerd soort, maar welke ? Bij mijn eigen berichten over herfstkleuren plaatste ik foto's van de Valse Wingerd in mijn eigen tuin. Die vertoont dezelfde kleuren maar de bladeren zijn toch wat anders. Een blad bestaat daarbij uit 5 bladdelen, en bij deze is het 1 blad dat wat lijkt op die van enkele Esdoorn boomsoorten, maar ook op die van de Wijnstok, waaraan zoals ik al in een eerder bericht schreef naaste familie is.

Als het al een Wingerd is dan is het de bekendste Wingerd die ik al van vroeger ken. De Valse Wingerd ken ik pas sinds enkele jaren uit mijn eigen tuin. Bij die Nederlandse naam zou je ook verwachten dat het helemaal geen Wingerd is of er geen familie van is, maar dat is dus wel degelijk zo. Er is ook een Wilde Wingerd, en die naam is al even bedriegelijk want dat suggeert haast weer dat het een inheemse soort is. En geen van beide zijn inheems, maar er bestaan weer wel diverse cultivars / kruisingen Het zijn allebei ingevoerde sierplanten en intussen ook verwilderd. Het over het algemeen zo betrouwbare http://www.wilde-planten.nl/ beweert zelfs dat de Wilde en de Valse 1 en dezelfde soort is maar daar geloof ik eerlijkgezegd niks van.

En sorry dat ik het schrijf (aan wie dan ook), zoals zo vaak bakt de Nederlandse Wikipedia er ook weer niks van :( Die tonen vaak alleen de bloem van een plant of een struik of boom in zijn geheel. Heb je ook niks aan, tenminste niet als je het zo precies wilt uitzoeken als wij :)

En dan heb je nog Google :) Die vindt vooral 1001 lagere scholen die De Wingerd heten :)

Vandaar dus maar weer eens de hulp inroepen van lezers van deze blog :)

VRAAG / VERZOEK:
Weet iemand welke klimplant dit is ?

GRAAG VIA "reacties" ONDERAAN HET BERICHT

9 opmerkingen:

Anoniem zei

In reactie op de foto : gemaakt ietsje verderop in de straat i.p.v. tegen onze eigen schutting, maar dat maakt niet uit verder.
De blaadjes zijn zo'n 12 centimeter lang en 11 centimeter breed. tenminste, dat zijn de grootste blaadjes, er zijn er ook wat kleiner, maar dan is het gemiddelde nog zeker 10 cm. denk ik.Inmiddels zijn er ook al heel wat blaadjes afgevallen.
An.

AntonV zei

Dan zijn de bladeren toch aanzienlijk kleiner dan ik dacht. Maar dit exmeplaar van de plant leek me ook nog wat jong en klein, terwijl de plant waar ik het over had / me voor ogen staat, ik ook wel gezien heb dat ie wel 10 meter hoge en brede muren kan beslaan. En misschien is het ook wel zo dat als de plant ouder wordt de bladeren ook groter worden, ook dat komt voor. Maar het raadsel is er in ieder geval eerder groter dan kleiner op geworden :)

Anton

Anoniem zei

Ik denk inderdaad dat dit een relatief jonge plant is, deze schuttig heeft nl. niet altijd deze klimop gehad (we fietsen er dagelijks langs). Ik ken hem ook van 'huizenbreed en - hoog'. Die was hier ooit vlakbij, maar nu weggehaald. Ik blijf om me heen kijken naar zo'n grote en zal dan kijken of die bladeren dan ook groter zijn.

Anoniem zei

Afgaande op mijn "Terra's gids voor klimplanten" is het de Wilde Wingerd. Kenmerkend zijn oa de 3-lobbige volwassen bladeren en de jeugdige blaadjes die nauwelijks gelobd en hartvormig zijn. Het boek vermeldt van het geslacht Wingerd 10 soorten waarvan de soort Wilde Wingerd weer onderverdeeld is in 8 variëteiten. Dit zou de Robusta kunnen zijn. De naam wordt dan: Parthenocissus tricuspidata 'Robusta'.

De plant in Antons tuin is waarschijnlijk de Parthenocissus quinquefolia. Heet in Nederland ook wel de Vijfbladige Wingerd of Wilde Wijn. De naam Valse Wingerd komt in mijn boek niet voor. Nederlandse namen zijn vaak streek- of zelfs dorpsgebonden dus die nederlandse namen neem ik maar met een korreltje zout.

En nu ga ik naar buiten; het is zó fántástísch prachtig herfstweer buiten!!!

groet J.

AntonV zei

Hallo J,

Goh, leuk dat je zo scherp bent !
Iets waar ik zelf qua research online niet uitkwam nu ineens met vrij grote zekerheid ineens wel. Daaruit blijkt toch dat een gespecialiseerd papieren bron, een boek (over Klimplanten) dan toch weer uitkomst bied.

Dank voor je reactie dus, Anton

Anoniem zei

Hoi Anton,

De drielobbige wilde wingerd (de benaming valse wingerd kom ik ook nergens tegen)is volgens http://www.waterwereld.nu/wingerd.html de Parthenocissus quinckefolia "engelmannii".

De vijfbladige heet volgens dezelfde site eenvoudigweg Parthenocissus quinquefolia. Er staat bij eerdergenoemde een schrijffout, het is niet quinckefolia maar quinquefolia. De "engelmannii" is een variant gezien de benaming. Wat een schitterende kleuren nu, veel mooier dan de gewone quinquefolia doordat er ook donkerrood en paars in voorkomt, een echt scala aan kleur!

In Den Bosch was de Oostmuur bij de ingang van de Simsonfabriek aan de Parallelweg er vrijwel helemaal bedekt mee, maar ik ben er al jaren niet meer langs gekomen.

Dat verschillende varieteiten of species toch dezelfde benaming kunnen krijgen is natuurlijk wel inherent aan het taxonomisch systeem. Wilde wingerd is dan de Nederlandse benaming voor het genus Parthenocissus. Goudrenet en Jonagold noem je toch ook allebei appels! Het genus is hier: Appel (Malus).

Ik ga nu trouwens fietsen, want het is nog steeds prachtweer!

Groetjes, Aike

AntonV zei

Hoi Aike,

Dank voor je reactie, maar nu even een reactie op het WAAR ipv. over de planten zelf.

Je noemde de Simson fabriek, maar is die niet al jaren geleden afgebrand ? Naast de huidige kunstacademie die er ook schade van ondervond.

Een andere fabriek aan de Parallelweg heeft ook een muur vol met Wingerd aan de oostzijde, de Grasso (of voormalige Grasso ?).

Groeten Anton

Anoniem zei

Nederlandse benamingen zijn leuk!! Zo ontdekte ik gisteren op de site van Het Meertensinstituut, dat zich o.a. hiermee bezig houdt zoals de meesten wel zullen weten van 'Het Bureau' van J.J. Voskuil een reeks vermeldingen van streeknamen voor de Lisdodde: (Riet)Sigaar, Bollepiest, Donderstok, Duvelsknuppel, Wollen Wouter, Negerpiemel, Pielepoot of Stouzebout. De naam Valse Wingerd steekt daar maar braaf tegen af!

AntonV zei

Hoi Johan,

De boeken van Voskuil ken ik niet en dat instituut ook niet, maar idd. interssante materie dat met die streeknamen. Zo ken ik ook wel een paar Zeeuwse. Qua voorbeeld, Kruisbessen heten in het Zeeuws Doornappels. Iets wat verdomd gevaarlijk zou kunnen zijn als een Zeeuw zegt dat Doornappels eetbaar zijn, want de plant die in het Nederlands Doornappel heet is juist uitermate giftig !

Ook heeft iemand al gezegd dat ie de Valse Wingerd nergens kan vinden online maar hij bestaat echt ! Ik heb em niet zelf verzonnen, kijk maar eens op http://wilde-planten.nl/valse%20wingerd.htm

En dat Vals slaat niet op het feit dat ie "gemeen" en agressief is. Je komt dat voorvoegsel wel vaker tegen bij planten en dan wordt er vaak bedoeld dat ie op een andere plant lijkt maar er geen familie van is (in dit geval dus WEL).

Een aanverwant bekend voorbeeld is dat van de planten die wij Geranium noemen en dat helemaal niet zijn. De echte Geraniums zijn de Ooivaarsbek-achtigen.

Trouwens, op dat www.wilde-planten.nl staan de namen van de planten ook in 7 talen, waaronder ook Fries al is dat een echte taal en geen dialect.

Anton