GELE GANZENBLOEM (?)


Ook deze plant vond ik maandag 14 juli in de berm bij de ingang van die volkstuinen.

Ik durf bijna niet meer te beweren welke soort het is, want ik had em nooit eerder gezien en bovendien heb ik me de laatste tijd eerder vergist.

Gelukkig heb ik de plant ditmaal gefotografeerd zodat ook de bladeren te zien zijn. Ik denk (en hoop) dat het de Gele Ganzenbloem is.

Gele Ganzenbloem = Glebionis Segetum (of Chrysanthemum Segetum).

In de provincies Noord-Brabant en Limburg komt ie redelijk algemeen voor, maar is elders in Nederland een stuk zeldzamer.

Ook weer een lid van de familie der Composieten en familie van de nog meer geel naar oranje neigende sierplant Goudsbloem die ook alweer een populaire droogbloem is.

GROTE KAARDEBOL # 2:

BIJNA UITGEBOEIDE BLOEM

Hier een bijna uitgebloeide bloem. Het roze zijn denk ik de meeldraden. Als die eenmaal uitgebloeid zijn blijft de stekelige zaadbol over.

Heel vroeger had ik em zelf in de tuin en ik herinner me vagelijk dat ie vrij gemakkelijk te zaaien is en ook zichzelf uitzaait als je em met rust laat (niet afknipt om em te drogen).

Net als de Klitten die ik eerder vanavond toonde zijn ze stekelig en dus associeer je het al snel met Distels. Klitten zijn wel net als echte Distels behorend tot de familie der Composieten maar sommigen soorten en geslachten van weer andere leden van die familie hebben toch een ander soort bloemen voor mijn gevoel.

De Grote Kaardebol lijkt met de zaadbol en de stengels ook wel op een Distel maar het is geen Composiet maar qua familie heb ik in het vorige bericht al geschreven.

GROTE KAARDEBOL # 1:

DE GEHELE PLANT


Ook gevonden in de berm bij de ingang van de biologische Volkstuinen van Deuteren:

De Grote Kaardenbol, ook een vrij grote plant die flink groot kan worden, meer dan een meter of soms nog hoger. Vooral bekend als sierplant in tuinen en net als sommige Distels ook bekend uit boeketten met droogbloemen.

Er bestaat ook een soort die Kleine Kaardenbol heet en de bloemen daarvan lijken nogal op die van de Blauwe Knoop en die ik afgelopen weekend op deze blog toonde en toen al vermeldde ik dat ie bij de familie der kaardebolachtigen behoorde maar dat daar enige discussie en systemen over bestaan.

Volgens de wetenschappelijke norm van de Heukels' Flora van Nederland in de laatste 23e druk van 2005 is de Plantenfamilie van deze plant omgedoopt van Kaardebolachtigen tot Kamperfoelie familie. De 23e druk van de Heukels hanteert het APG II systeem. Dat is het meest recente systeem van 2003 qua planten taxonomie.

Dit systeem is de opvolger van het eerdere APG systeem uit 1998. Het grote verschil met eerdere systemen is dat deze beide systemen niet gebaseerd zijn op het totaal beschikbare bewijs, maar op DNA-data. Voor meer info over deze en nog oudere taxonomische systemen:

APG = Angiosperm Phylogeny Group: http://nl.wikipedia.org/wiki/Angiosperm_Phylogeny_Group

Grote Kaardebol = Dipsacus Fullonum (of Dipsacus Sylvestris).

Ook deze plantensoort is als wilde plant ook weer een wettelijk beschermde plant in Nederland.

GROTE KLIT # 2:

DE BLADEREN


Ik denk dat het dezelfde soort is maar zeer zeker een van het geslacht Klit / Arctium.

Ook deze groeit langs de Deutersestraat maar dan meer richting bebouwde kom van 's-Hertogenbosch. In de berm van waar de straat een helling maakt naar de vroegere spoorweg overgang en waar dit voorjaar een nieuwe volkstuin is aangelegd voor mensen uit de wijk Deuteren. De vroegere volkstuinen zijn al eerder opgeheven. Deze nieuwe locatie is een volkstuin met een biologische doelstelling; er mogen geen pesticiden en herbiciden gebruikt worden.

Verdacht toevallig wel dat daar (net als in het Westerpark) bijzondere en redelijk zeldzame planten groeien, zie volgende berichten.

GROTE KLIT # 1: KNOPPEN ?

OF UITGEBLOEIDE BLOEMEN ?


Deze foto heb ik ook nog op maandag 14 juli gemaakt langs het pad tussen het eerder genoemde parkeerterrein en het spoordijkje.

Ik weet vrijwel zeker dat het de Grote Klit is en niet 1 van de andere soorten Klitten (die ook wel eens Klissen worden genoemd).

Als die diverse soorten vlak bij elkaar groeien en bloeien ontstaan er soms spontane en natuurlijke kruisingen.

Volgens mij is de z.g.n. Middelste Klis daar NIET het resultaat van, want die heeft gewoon een tweedelige naam en kruisingen hebben vaak een derde naam als toevoeging.

Laat ik ze even opsommen en met deze (de Grote) afronden.

* Kleine Klit (ook wel Gewone Klit genaamd) = Arctium Minus.
* Middelste Klit = Arctium Pubens, hoewel die naam ook gebruikt wordt voor de Kleine of Gewone misschien toch een kruising.

Al die bijvoegelijke woorden doen het lijken dat het vrij simpel is maar ikzelf vind het eerder verwarrend want juist de soorten met de bijvoegelijke woorden die duiden op de grootte verschillen qua grootte eigenlijk niet zoveel op elkaar. En de Kleine of Gewone is helemaal niet zo "gewoon" want dat eigenlijk de meest zeldzame.

Dan bestaat er ook nog een
* Donzige Klit (= Arctium Tomentosum) en er schijnt ook nog een
* Bosklis (= ? ) te bestaan, en van die laatste kom je in diverse boeken wel de naam tegen maar geen afbeeldingen, noch foto's nog aquarellen ofzo.

* Grote Klit (= Arctium Lappa) is volgens sommige boeken ook redelijk zeldzaam, vooral in deze contreien, en toch kom ik em steeds tegen en ik had em ook al eerder getoond op deze blog, zie:
http://wildetuinen.blogspot.com/2008/04/klis-of-klit-maar-welke-zelfs-dit-is.html

De naam Klit heeft betrekking op het feit dat de hoodjes stekelig zijn en aan je kleding kunnen hechten en ook in de vacht van dieren. De geslachtsnaam van alle Klitten Arctium is afgeleid van het Griekse woord Arctos dat Beer betekent en dat duidt weer op die stekeligheid zoals die van een Berenhuid en ook de soortnaam Lappa van de Grote Kllt duidt daar nogmaals op want dat betekent Vasthoudend.

Of die stekelige dingen op de foto nu uitgebloeide bloemen zijn of juist knoppen die nog moeten gaan bloeien weet ik niet. Als ze echt in bloei gaan zijn ze paars en lijken op de bloemen van Distels.