vrijdag 18 juli 2008


WILDE PEEN # 1:

IN VOLLE BLOEI CLOSEUP



Een schermbloem van de aartvader (denk ik) van ons voedselgewas dat we kennen als Peen of Wortel.

Net als die eetbare heeft ook deze een dikke en lange penwortel, maar dan wit.

Wilde Peen = Daucus Carota.

Deze foto en ook de 2 volgende zijn gemaakt op 14 juli in het Westerpark.

5 opmerkingen:

Anoniem zei

Ik zou de Wilde peen wel eens willen proeven. Zullen we Ben Acket vragen te koken?

Hier een lijstje van eetbare planten:

duizendblad (gandana)
kalmoes (vacha)
zevenblad
geelgroene vrouwenmantel
look-zonder-look
bieslook
daslook
gewone ossentong
grote engelwortel
selderij (ajwan)
grote klit
mierik
asperge
madeliefje
zuurbes
biet
zwarte mosterd (rai)
rapunzelklokje
echte karwij (kummel, sushavi))
tamme kastanje
grote centaurie
knolribzaad (knolkervel)
wilgeroosje
melganzevoet
brave hendrik
cichorei
kale jonker
witte winterpostelein
bergsteentijm
echt lepelblad
gele kornoelje
hazelaar
zeekool
tweestijlige meidoorn
knolcyperus
echte kruisdistel
blauwe zeedistel
beuk
grote bosaardbei
bosaardbei
lievevrouwebedstro
gewoon nagelkruid
hondsdraf
mannagras
gewone bereklauw
duindoorn
hop
griekse alant (elecampane, suria-mukhi)
jeneverbes
witte dovenetel
akkerkool
aardakker
gewone margriet
lamsoor
boksdoorn (gaugee, gou qi zi))
grote kattestaart
appel
muscuskaasjeskruid
groot kaasjeskruid
malrove
echte kamille
luzerne (alfalfa)
watermunt
hertsmunt
polei
witte munt
mispel
witte moerbei
zwarte moerbei
gagel
roomse kervel
wegdistel
mannetjesorchis
wilde marjolein
witte klaverzuring
kleine veenbes
pastinaak
waterpeper
westerse karmozijnbes
oosterse karmozijnbes
grote bevernel
kleine bevernel
grove den
hertshoornweegbree
smalle weegbree
grote weegbree
postelein
stengelloze sleutelbloem
zoete kers
kerspruim
sleedoorn
gevlekt longkruid
peer
zwarte bes
aalbes
kruisbes
witte waterkers
akkerkers
hondsroos
rimpelroos (mei gui hua)
bottelroos
gewone braam
framboos
steenbraam
veldzuring
schapezuring
krulzuring
bloedzuring
gewone vlier
kleine pimpernel
grote pimpernel
tripmadam
blaassilene
zwartmoeskervel
wilde lijsterbes
vogelmuur
smeerwortel
boerenwormkruid
paardebloem (molsla)
valse salie
linde
paarse morgenster
gele morgenster
waternoot
klein hoefblad
grote brandnetel
kleine brandnetel
trosbosbes
blauwe bosbes
rijsbes
rode bosbes
gelderse roos
maarts viooltje

te vinden op: http://home.wanadoo.nl/karin_breeuwer/stadsnatuur/eetbaar.htm

Dus ook de Blaassilene, de Grote kattenstaart en de Grote centauri.
Ik weet eea wel te vinden hier in de buurt. Kan een leuk eetfestijn worden.

groet J.

Anoniem zei

@anton: een leuke foto van een wat atypisch scherm van wilde peen: Een zeer kenmerkende eigenschap van die plant is immers, dat je bijna altijd in het midden van het scherm één heel donkerrood, bijna paarszwart bloemetje vindt.

@JL: Wilde peen is inderdaad eetbaar, maar is heel erg vezelig, en daarom minder 'genietbaar'.
Wat het lijstje betreft dat je geeft, met name de westerse en de oosterse Karmozijnbes (helaas accepteert Blogger de link niet die ik hier tracht weer te geven) zijn toch minstens 'dubieus' te noemen. Europese bronnen minimaliseren de giftigheid van deze plant inderdaad vaak, maar Amerikaanse boeken (en daar is de plant uiteindelijk inheems) waarschuwen toch wel voor het gebruik.
Klein hoefblad en smeerwortel zijn planten die pyrrhozylidine-alkaloïden bevatten, en die je dus ook zo min mogelijk moet gebruiken. Bovendien ontdek ik een paar beschermde planten, waar je dus - alvast in het wild - ook af moet blijven (gagel, mannetjesorchis, stengelloze sleutelbloem.)

Wat de blaassilene betreft, in één van mijn Italiaanse kookboeken met regionale recepten las ik pas nog, dat snijbiet in sommige streken in Italië ook wel eens door blaassilene-blad wordt vervangen.

Anoniem zei

Hallo allemaal,

Toen ik lang geleden als puber voor het eerst de plant vond en ik had uitgevonden dat het Wilde Peen was en er over gelezen had, heb ik de wortel ook eens uitgegraven en schoongemaakt en mijn tanden er in gezet, maar hij is inderdaad erg taai en vezelig en bovendien vond ik em bitter en over het algemeen vind ik dat best lekker maar dit was me toch te gortig in combinatie met de taaiheid en vezeligheid, be my guest zou ik zeggen en als dat bronstijd pretpark dorp in de buurt van Eindhoven nog bestaat misschien daar eens op vakantie gaan en dan krijg je een week of meer het voedsel en ook de kleding uit die tijd.

Anoniem zei

Over die lijst van eetbare planten ben ik ook behoorlijk sceptisch, en zoals jij het lijst van die website had gekopieerd werden het ook nogal uit zijn verband gerukt en ook die site zelf vond ik flink teleurstellend, de plantennamen lijken me in een haast willekeurige volgorde te staan en je krijt ook geen enkele toelichting, noch op de planten zelf, nog een verklaring welke delen van de plant eetbaar zijn, van een aantal weet iedereen dat wel zoals bessen als Kruisbes en Aalbes en Braam enzo. En ook dat de noten van bepaalde Hazelaar noten eetbaar zijn en ook die van Beuken maar waar vind je tegenwoordig nog Beukennootjes waar iets in zit ?

Uit het lijstje is het meeste idd. eetbaar maar sommigen vind ik ook erg raadselachtig, Den bijv. Dat zal wel gaan om de zaden uit Dennenappels, maar er bestaan vele soorten Dennen.

Ook komen in het lijstje veel planten voor die in de keuken toepasbaar zijn als kruid, Karwij bijv. of planten waar je thee van kunt trekken zoals van de bloesems van Lindes.

Verder zijn er wat planten waarvan je de bladeren als rouwkost kan eten zoals diverse soorten Postelein en Waterkers maar dat zijn hele kleine plantjes dus voordat je maag daarmee gevuld is ben je met het verzamelen ervan een week bezig.

Laatst had de Nederlandse omroep de VARA nog een TV editie van Vroege Vogels gewijd aan inheems eetbare planten en daarin kwam ook het Madeliefje voor en ook de scheuten van Hop en de meningen van de mensen die het opaten was zeer verdeeld. In eer latere afdeling zag ik ook een items over de extotische en in zowel Belgie en Nederland verboden plant de GROTE Waternavel. Daar zijn koeien dol op en dat schijnt bovendien veel eiwitten te bevatten maar door een beheerder van het waterschap van de Dommel werd toch afgeraden het als veevoeder zo maar luk raak te gebruiken omdat er in de Dommel veel Cadmiun en nog een metaal (ik geloof onthouden te hebben Nikkel) bevat.
En die rivier stoomt door onze binnenstad en daar wil mijn graag IJsvogels hebben (stroomopwaarts zijn ze er al) en die mogen dan blijkbaar visjes eten die vergiftigd zijn met Cadmiun en oh, oh wat zijn we toch goed en verantwoord bezig.

Sorry voor mijn skepsis maar zie jij (JL) maar eens een week te overleven op een dieet van de genoemde inheems planten. En in het lijstjes stond ook Gagel wat een zeldzame plant is die naar het schijnt in bepaalde natuurgebieden in Noord Brabant nog wel te vinden is. Ik heb em nooit gezien maar het schijnt een erg geurende plant te zijn die vroeger op het platteland nog wel eens onder of in matrassen werd gelegd om vlooien te weren. Nog wwer iets later werd ie zelfs gekweekt voor het maken van bier, om er smaak aan te geven en tevens als conserveermiddel, zeg maar de voorloper van waar anno nu nog steeds Hop voor wordt gebruikt.
Over Hondsdraf wordt ook gezegd dat het vroeger gebruikt werd bij de bierbrouwerij.

Ook stuitte ik laatst nog op een plant waarover beweerd werd dat ie gebruikt werd als stremsel voor kaas maar ben helaas vergeten welke plant dat ook alweer was maar ik moet het ergens eerder vermeld hebben op mijn eigen blog.

Ik kan nog wel uren doorgaan maar ik wil toch ook nog vermelden dat ik zo mijn twijfels heb aangaande Boerenwormkruid. Zoals de naam al zegt werd die vroeger gebruikt als worm afdrijvend middel bij vee en soms ook bij mensen. De gekneusde bladeren ruiken lekker (althans dat vind ik) maar om het zomaar te eten zou ik toch afraden. Want er zit ook de giftige stof Thujon in dat ook in de plant Alsem zit. Dat werd gebruikt om Absinth te maken maar die stof schint ook voor te komen in bepaalde soorten Vermout.

Maar het is Annetannes website waar je moe zijn als het aankomt op bruikbaarheid qua voedesel gebaseerd op inheemse planten.

En heb jij (= HL) de Bijvoet nu al gekwauwd als een soort doping ? Of in je schoenen gelegd om de finish van de Nijeemgse vierdaagse te halen ? Ik heb het zelf laatst gekwaud en behalve dat ik het vies vond had het op mij ook geen uitwerking, maar wat voor het ene individu geldt geldt niet altijd voor de andere.

Anoniem zei

> Een zeer kenmerkende eigenschap van die plant is immers, dat je bijna altijd in het midden van het scherm één heel donkerrood, bijna paarszwart bloemetje vindt.

Ik heb het zojuist ook gezien. Heel apart! Het viel me wel op dat dat donkere bloemetje eerder een uitzondering dan regel is.

> En heb jij (= HL) de Bijvoet nu al gekwauwd

Ja ik heb het gegeten. Het blad hap je niet zomaar weg en is zeer moeilijk kapot te kauwen - taai. Het deed me zelfs aan kauwgom denken. Ik kan niet zeggen dat ik die dag extra energie had of bewustzijnsveruimende ervaringen heb opgedaan. In elk geval als je moet surviven a la Into The Wild (Penn) dan is deze plant dermate voorradig dat je niet snel zult verhongeren. Ook molsla is altijd wel aanwezig.

groet J.