donderdag 20 september 2007


EIKEN BOMEN DEEL 1 1/2

Algemeen, Amerikaase Eik en overige soorten


ALGEMEEN

Bij de serie berichten over de Beuken aan de Grobbendoncklaan schreef ik al dat er op datzelfde gazon ook Amerikaanse Eiken staan. Latijns-wetenschappelijke naam: Quercus Rubra (of ook wel Quercus Borealis). Ook ditmaal weer 3 berichten met foto over deze soort, en eveneens in dezelfde volgorde: boomstam, blad en vruchten (eikels dus).

Ik schreef al eerder over Eiken, n.l. over de Zomereiken in het binnen de bebouwde kom gelegen natuurgebied de Heinis, (Vandaar dat ik dit DEEL 1 1/2 noem) Zomereiken zijn inheems maar de Zomereiken die ik in 's-Hertogenbosch ken zijn geen echt grote bomen. Ook niet die aan de dijk langs het Drongelens (afwaterings-) Kanaal. Op de recent toegevoegde link "Bomen in 's-Hertogenbosch" wordt alleen gesproken over Eiken, Beuken, Lindes, Platanen etc. zonder soortnamen te noemen (uitzonderingen daargelaten). Waar er in de stad heel grote Zomereiken staan weet ik niet.

Als ze heel groot worden dan kan de takkengroei een vrij grillige structuur hebben. Die zijn vooral bekend van 19e eeuwse romantische schilderijnen van de Nederlandse schildersfamilie Koekoek. Dit schilderij is een mooi voorbeeld van wat ik bedoel en is van Marinus Adrianus Koekoek (1807 - 1868). Hoe het heet, uit welk jaar het stamt, etc. is mij niet bekend. Laten we maar zeggen als JPG reproductie "public domain":

OVERIGE SOORTEN

Er betaan vele soorten Eiken maar alleen de Zomereik en de Wintereik zijn van origine inheems in Nederland. De Wintereik is veel minder algemeen dan de Zomereik, haast zeldzaam en alleen te vinden op door natuurbeschermingsorganisaties beschermde landgoederen. Zuid Europese soorten zijn o.a. de Kurkeik, Moseik, Hulsteik en Steeneik. Twee soorten die in Nederland voorkomen en van origine uit Noord Oost Amerika komen zijn de Amerikaanse Eik en de Moeraseik. Op die laatste hoop ik in de komende dagen terug te komen.

AMERIKAANSE EIK

Amerikaanse Eiken zijn vrij statige monumentale bomen die wel tot 25 meter hoog kunnen worden (Zomereiken worden wel tot 30 meter). In Nederland is ie intussen ook vrij algemeen "ingeburgerd". Ze worden nogal eens in parken aangeplant maar je kan ze ook tegenkomen in echte loofbossen, maar hoeveel echte loofbossen kent Nederland nog ? Bijna alles is aangeplant (vooral in steden natuurlijk), bedoeld voor kap en veelal gemengd bos of naaldbos. Vooral bossen met slechts 1 soort naaldbomen vind ikzelf oersaai ! :)

1 opmerking:

Anoniem zei

Hier in het ooit pre-seculiere Germanicum tussen Noordzee, Elbe en Rijn en het voormalig Keltenrijk zijn wij natuurlijk bijzonder gehecht aan het levend wezen, de eik.

Naar aanleiding van je eikenbomenverhaal vond ik ergens deze ietwat warrige tekst: "In de Oud-IJslandse liederen van de Edda, verbindt de es Yggdrasil drie werelden; aarde, hemel en onderrijk. Aan de top van de boom staat Odin en de levensboom is beschermd door de Normen (de drie schikgodinnen), aan de voet parasiteerde een slang. De Joden kennen soortgelijke boom als de Thora, in het Boeddhisme en in India aanziet men een vijgenboom als de levensboom, bij de Kelten was dat de eik en in de Islam de olijf. De Galliërs aanzagen de boom waar de maretak op groeide (meestal een eik) als heilig. De betekenis van het woord druïde komt van "drus" was oude eik of wijsheid van de eik wil zeggen. In Griekenland heeft men de verhalen over de Dryaden, geesten van de eik. Deze groeiden en stierven met de boom mee, elke tak die afviel was een verwonding aan de boomnimf. De Kelten richtte hun altaar op in een open plek omringd met bomen. Zo'n bomenheiligdom noemt met 'nemeton'. Aan een eikenboom worden soms ex-voto's gehangen. Dit zijn botjes, hartjes, lapjes en sjaaltjes als gelofte- en beloftegiften".

Bomen, en vooral eiken zijn dus meer dan blaadjes, vruchten, stam en wortels. Sommige van die bomen kunnen lopen (The Ring) en dit jaar associeer ik de eik vooral met de demonische eikenprocessierups die ik op enkele centimeters heb meegemaakt. Kinderen klimmen ook graag hoog in eikenbomen zoals de klimbomen aan beide zijden van het Drongelens Kanaal (in Den Bosch). De eik verbindt ons met "het hogere" :p

groet J.